Transport intermodalny – co to jest, jak działa i kiedy się opłaca? Wyjaśniamy!

Transport towarów na duże odległości to kluczowy element globalnej logistyki. Wybór odpowiedniego rozwiązania transportowego może znacząco wpłynąć na koszty, czas dostawy oraz ochronę środowiska. Jednym z efektywnych sposobów przewozu towarów jest transport intermodalny. W tym artykule wyjaśniamy, co to jest transport intermodalny, jak działa, jakie są jego rodzaje, korzyści oraz wady.

Co to jest transport intermodalny?

Transport intermodalny to system przewozu towarów, który wykorzystuje różne rodzaje transportu np. kolej, samochody ciężarowe, statki, a czasem nawet samoloty. Ważne jest to, że podczas całej trasy używa się jednego typu jednostki ładunkowej, takiej jak kontener. Sam „pojemnik” transportowy – czyli najczęściej kontener jest wielokrotnie przeładowywany np.: ze statku na plac, z placu na kolej, z kolei na ciężarówkę.

Natomiast towary znajdujące się w nim nie są „dotykane” – pozostają niezmiennie w tym samym miejscu, czyli w środku kontenera. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko uszkodzenia towaru oraz optymalizuje się czas transportu.

Jak działa i na czym polega transport intermodalny?

Czym jest transport intermodalny w praktyce? To proces polegający na integracji różnych środków transportu (co najmniej dwóch) do zorganizowania jednego procesu przewozu. Na przykład, towary mogą zostać załadowane do kontenera w magazynie i przewiezione ciężarówką do terminala kolejowego wykorzystując głównie transport samochodowy. Następnie, kontener jest umieszczany na wagonie kolejowym i transportowany na długim dystansie do portu morskiego, skąd wyrusza statkiem do innego kraju za pomocą transportu morskiego. Ostatecznie ciężarówka dostarcza kontener do miejsca docelowego.

Na czym polega transport intermodalny? Kluczowe jest to, że towar pozostaje w tej samej jednostce ładunkowej przez całą trasę, niezależnie od tego, jakie rodzaje transportu wykorzystujemy. Dzięki temu minimalizuje się liczbę manipulacji ładunkiem, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność transportu.

Jakie są rodzaje transportu intermodalnego?

Transport intermodalny można podzielić na kilka rodzajów, w zależności od kombinacji środków transportu i sposobu ich użycia. Warto poznać ich najczęstsze typy.

1. Kolejowo-drogowy – towary są przewożone ciężarówką do terminala kolejowego, a następnie koleją do miejsca docelowego lub innego terminala.
2. Morsko-kolejowy – kontenery przewożone statkiem są następnie transportowane koleją do terminali przeładunkowych.
3. Morsko-drogowy – po dotarciu statku do portu, kontenery są przeładowywane na ciężarówki i przewożone do miejsca przeznaczenia.
4. Kolejowo-morsko-drogowy – kompleksowa kombinacja transportu kolejowego, morskiego i drogowego, stosowana przy przewozach międzykontynentalnych.

Czym charakteryzuje się transport intermodalny? Jego głównymi cechami są efektywność operacyjna, elastyczność oraz możliwość integracji różnych środków transportu przy wykorzystaniu jednej jednostki ładunkowej przez całą trasę.

Transport intermodalny – wady i zalety

Zalety transportu intermodalnego

1. Wyższa efektywność– możliwość dostawy dużej ilości kontenerów w krótkim czasie, jeden skład kolejowy może zabrać do 80 TEU, czyli do 80 kontenerów 20’.
2. Optymalizacja kosztów – kombinacja różnych środków transportu może obniżyć koszty logistyczne, szczególnie przy długich trasach.
3. Skrócenie czasu transportu – zintegrowanie kolei pozwala na dużą oszczędność czasu, ponieważ na długich dystansach kolej, jest zdecydowanie szybsza niż transport samochodowy, szczególnie w relacjach międzykontynentalnych, np. transport kolejowy z Chin via Nowy Jedwabny Szlak.
4. Elastyczność operacyjna – możliwość używania różnych środków transportu w zależności od dostępnych zasobów i infrastruktury.
5. Większe limity wagowe – intermodal ułatwia przewóz ciężkich kontenerów ze względu na sprzyjające przepisy; kontenery przewożone transportem łączonym – koleją i ciężarówkami mogą być cięższe od tych wiezionych tylko samochodami.
6. Łatwiejsza koordynacja – przy korzystaniu z transportu kolejowego puste kontenery często mogą być pozostawiane na depot w głębi kraju bez konieczności ich odwozu do portów morskich; natomiast przy transporcie morsko-drogowym armatorzy wymagają zwrotu kontenera do depot znajdujących się w pobliżu portów wyładunku.
7. Ochrona środowiska – transport intermodalny, w którym wykorzystany jest przewóz koleją z koleją, jest bardziej ekologiczny, ponieważ pociągi emitują mniej CO2 niż ciężarówki.
8. Bezpieczeństwo towaru – brak konieczności przeładunku towarów zmniejsza ryzyko uszkodzeń i kradzieży.
9. Niższa wypadkowość – w stosunku do przewozów „czysto” drogowych.

Jakie są wady transportu intermodalnego?

1. Potrzeba rozbudowanej infrastruktury – transport intermodalny wymaga specjalnych terminali, portów i bocznic kolejowych, co nie zawsze jest dostępne w każdym miejscu.
2. Złożoność planowania – integracja różnych środków transportu wymaga precyzyjnej logistyki i koordynacji między wieloma podmiotami.
3. Wyższe koszty na krótkich trasach – na krótszych odcinkach transport drogowy może okazać się tańszy i bardziej efektywny.

Kiedy transport intermodalny jest opłacalny?

Transport intermodalny jest opłacalny przede wszystkim na długich trasach, gdzie można wykorzystać zalety różnych środków transportu. W przypadku przewozów międzykontynentalnych, połączenie transportu morskiego z kolejowym lub drogowym pozwala na optymalizację kosztów oraz redukcję śladu węglowego.

Transport intermodalny jest korzystny, gdy:

• zależy nam na ochronie środowiska– wybór pociągu lub statku zamiast ciężarówki na długich odcinkach znacząco zmniejsza ślad węglowy;
• chcemy zwiększyć bezpieczeństwo ładunku– kontenery zamknięte kontenery minimalizują ryzyko uszkodzeń i kradzieży;
• mamy do przewiezienia duże ilości towarów – pociągi i statki są bardziej wydajne przy dużych partiach ładunkowych niż sam transport drogowy.

Transport intermodalny to efektywne rozwiązanie dla przewozu towarów na długie dystanse, które łączy różne środki transportu w ramach jednej zintegrowanej operacji logistycznej. Czym jest transport intermodalny w praktyce? To strategia, która pozwala firmom na lepsze wykorzystanie zasobów, redukcję kosztów oraz minimalizację negatywnego wpływu na środowisko. Zalety transportu intermodalnego obejmują bezpieczeństwo i efektywność kosztową, ale trzeba pamiętać także o jego wadach, takich jak potrzeba specjalistycznej infrastruktury i złożoność planowania.

Dzięki zastosowaniu transportu intermodalnego wiele firm zyskuje przewagę konkurencyjną i lepszą efektywność operacyjną.